دسته بندی دستورات لینوکس بر اساس کاربرد و عملکرد باعث ماندگاری بهتر آنها در ذهن می‌شود. به همین علت در ادامه، مهم‌ترین دسته بندی دستورات لینوکس را همراه با مثال‌هایی از دستورات هر دسته آورده‌ایم.
دسته بندی دستورات لینوکس برای دوره LPIC 1
مدیریت فایل و دایرکتوری
این دسته بندی دستورات لینوکس دوره LPIC-1 است که مربوط به کارهایی است که بر روی فایل‌ها و دایرکتوری‌ها انجام می‌شود.
ls: لیست کردن محتویات دایرکتوری
cd: تغییر دایرکتوری
pwd: نمایش مسیر دایرکتوری فعلی
cp: کپی فایل یا دایرکتوری
mv: انتقال یا تغییر نام فایل یا دایرکتوری
rm: حذف فایل یا دایرکتوری
mkdir: ساخت دایرکتوری
rmdir: حذف دایرکتوری
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت دسترسی‌ها و مجوزها
این دستورات برای کنترل سطح دسترسی به فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود.
chmod: تغییر مجوزهای دسترسی فایل یا دایرکتوری
chown: تغییر مالکیت فایل یا دایرکتوری
chgrp: تغییر گروه مالک فایل یا دایرکتوری
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت فرآیندها
این دسته از دستورات مرتبط با مشاهده، کنترل و مدیریت فرآیندها در لینوکس هستند.
ps: نمایش فرآیندهای در حال اجرا
top: نمایش فرآیندها و استفاده از منابع سیستم
kill: متوقف کردن فرآیند با استفاده از PID
bg: اجرای فرآیند در پس‌زمینه
fg: آوردن فرآیند به پیش‌زمینه
nice: تنظیم اولویت اجرای فرآیند
renice: تغییر اولویت اجرای فرآیند در حال اجرا
دسته بندی دستورات لینوکس مدیریت شبکه
این دسته بندی دستورات لینوکس شامل دستوراتی برای پیکربندی و مشاهده اطلاعات شبکه است.
ifconfig: پیکربندی واسط‌های شبکه
ip: نمایش و تنظیم تنظیمات شبکه
ping: بررسی دسترسی به هاست
netstat: نمایش اتصالات شبکه و آمار شبکه
traceroute: ردیابی مسیر به مقصد
nslookup: پرس‌و‌جو از DNS
ss: مشاهده اتصالات شبکه
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت بسته‌ها
دستورات مرتبط با نصب، حذف و مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری در لینوکس.
apt-get: مدیریت بسته در توزیع‌های مبتنی بر دبیان
yum: مدیریت بسته در توزیع‌های مبتنی بر ردهت
dnf: جایگزین yum در توزیع‌های جدید ردهت
rpm: مدیریت بسته‌های RPM
dpkg: مدیریت بسته در دبیان و اوبونتو
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت کاربران و گروه‌ها
دستورات مرتبط با ایجاد، تغییر و حذف کاربران و گروه‌ها.
useradd: اضافه کردن کاربر جدید
usermod: تغییر اطلاعات کاربر
userdel: حذف کاربر
groupadd: اضافه کردن گروه جدید
passwd: تغییر رمز عبور کاربر
id: نمایش شناسه کاربر و گروه
دسته بندی دستورات لینوکس برای دستورات آرشیو و فشرده‌سازی
این دستورات برای فشرده‌سازی، بسته‌بندی و باز کردن آرشیوها استفاده می‌شوند.
tar: آرشیو و فشرده‌سازی فایل‌ها
gzip: فشرده‌سازی فایل‌ها
bzip2: فشرده‌سازی فایل‌ها
unzip: استخراج فایل‌های ZIP
gunzip: باز کردن فایل‌های فشرده
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت دیسک و فایل‌سیستم
این دسته از دستورات مربوط به مشاهده و مدیریت دیسک‌ها و فایل‌سیستم است.
df: نمایش فضای استفاده شده و آزاد دیسک
du: محاسبه استفاده از دیسک
mount: متصل کردن فایل‌سیستم
umount: قطع کردن فایل‌سیستم
fsck: بررسی و تعمیر فایل‌سیستم
mkfs: ایجاد فایل‌سیستم
دستورات جستجو
این دستورات برای جستجو و پیدا کردن فایل‌ها و محتوای درون فایل‌ها استفاده می‌شوند.
find: جستجو در فایل‌سیستم
grep: جستجوی محتوای فایل‌ها
locate: یافتن سریع فایل‌ها
which: پیدا کردن مسیر کامل دستور
دستورات مدیریت سیستم
این دسته شامل دستورات مدیریت کلی سیستم است.
shutdown: خاموش کردن سیستم
reboot: راه‌اندازی مجدد سیستم
systemctl: مدیریت سرویس‌ها و دیمون‌ها
journalctl: نمایش لاگ‌های سیستم
uname: نمایش اطلاعات سیستم
uptime: نمایش مدت زمان فعال بودن سیستم
دستورات مدیریت ورودی/خروجی
دستورات مرتبط با تغییر و مدیریت ورودی و خروجی داده‌ها.
echo: چاپ متن روی خروجی
cat: نمایش محتوای فایل
more و less: نمایش محتوای فایل به صورت صفحه‌به‌صفحه
head: نمایش ابتدای فایل
tail: نمایش انتهای فایل
دستورات انتقال فایل
این دستورات برای انتقال فایل‌ها بین سیستم‌ها در لینوکس استفاده می‌شوند.
scp: کپی فایل‌ها از طریق SSH
rsync: همگام‌سازی فایل‌ها بین دو سیستم
wget: دانلود فایل از اینترنت
curl: ارسال درخواست HTTP و دانلود فایل‌ها
دسته بندی دستورات لینوکس برای اسکریپت‌نویسی و دستورات شل
این دسته شامل دستورات مرتبط با اسکریپت‌نویسی و برنامه‌نویسی شل است.
bash: شل و مفسر دستورات
sh: شل ساده
alias: تعریف نام مستعار برای دستورات
export: تعیین متغیرهای محیطی
این لیست شامل دسته‌بندی‌های اصلی دستورات لینوکس است. در یادگیری LPIC-1 و حرفه‌ای شدن در لینوکس، آشنایی عمیق با هر کدام از این دسته‌ها و دستورات بسیار مهم است.
دسته بندی دستورات لینوکس برای دوره LPIC-2
دوره LPIC-2 سطح پیشرفته‌تری از مدیریت لینوکس را پوشش می‌دهد و دستورات و مفاهیم پیچیده‌تری را شامل می‌شود. در اینجا دسته‌بندی‌ها و مثال‌هایی از دستورات و مفاهیمی که در این دوره پوشش داده می‌شوند را آورده‌ایم.
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت هسته (Kernel Management)
مدیریت و تنظیم هسته سیستم‌عامل و کامپایل آن.
uname: نمایش اطلاعات هسته
dmesg: نمایش پیام‌های بوت و اطلاعات هسته
make: کامپایل هسته
modprobe: بارگذاری یا حذف ماژول‌های هسته
lsmod: لیست ماژول‌های هسته بارگذاری شده
rmmod: حذف ماژول‌های هسته
دستورات مدیریت سیستم فایل پیشرفته (Advanced File System Management)
مدیریت فایل‌سیستم‌ها، پارتیشن‌بندی، و دیسک‌ها.
fdisk: مدیریت پارتیشن‌ها
parted: پارتیشن‌بندی دیسک
lvm: مدیریت پارتیشن‌های منطقی (Logical Volume Management)
tune2fs: تنظیمات فایل‌سیستم ext2/ext3/ext4
e2fsck: بررسی و تعمیر فایل‌سیستم ext2/ext3/ext4
xfs_repair: تعمیر فایل‌سیستم XFS
quota: مدیریت محدودیت استفاده از دیسک برای کاربران
دستورات راه‌اندازی و مدیریت شبکه پیشرفته (Advanced Network Configuration)
تنظیم و پیکربندی شبکه‌های پیچیده و راه‌اندازی سرویس‌های شبکه.
ip: پیکربندی و مدیریت آدرس‌های IP
ip rule: مدیریت و تنظیم جدول‌های مسیریابی
bridge-utils: مدیریت پل‌های شبکه
iptables: تنظیم فایروال و قوانین شبکه
firewalld: مدیریت فایروال در سیستم‌های مبتنی بر ردهت
tcpdump: شنود ترافیک شبکه
nmap: اسکن شبکه و پورت‌ها
دستورات پیکربندی و مدیریت سرویس‌های DNS و DHCP
مدیریت و پیکربندی سرویس‌های نام دامنه (DNS) و پروتکل پیکربندی پویای میزبان (DHCP).
bind: سرور DNS محبوب
dig: جستجو و اشکال‌زدایی DNS
nslookup: ابزار جستجوی DNS
dhcpd: سرور DHCP
rndc: کنترل سرور BIND
دستورات پیکربندی و مدیریت سرویس‌های ایمیل (Mail Services)
پیکربندی سرورهای ایمیل و مدیریت سیستم‌های ایمیل.
postfix: پیکربندی سرور ایمیل Postfix
sendmail: پیکربندی سرور ایمیل Sendmail
dovecot: مدیریت و پیکربندی IMAP و POP3
mailq: نمایش صف ایمیل‌ها
newaliases: به‌روزرسانی فایل aliases برای ارسال ایمیل
دستورات پیکربندی و مدیریت سرویس‌های وب (Web Services)
نصب و پیکربندی وب‌سرورها و سرویس‌های مرتبط.
apachectl: مدیریت و کنترل وب‌سرور Apache
nginx: وب‌سرور Nginx
htpasswd: مدیریت فایل رمز عبور HTTP برای Apache
systemctl: مدیریت سرویس‌های وب در سیستم‌عامل‌های مدرن
دستورات مدیریت امنیت پیشرفته (Advanced Security Management)
تنظیمات و پیاده‌سازی امنیت در سیستم لینوکس.
iptables یا nftables: مدیریت قوانین فایروال
selinux: مدیریت سیاست‌های امنیتی SELinux
auditd: مدیریت لاگ‌های امنیتی
gpg: رمزنگاری و امضای فایل‌ها با GPG
openssl: ایجاد و مدیریت گواهینامه‌های SSL/TLS
دسته بندی دستورات لینوکس برای سیستم‌های مجازی‌سازی (Virtualization)
پیکربندی و مدیریت ماشین‌های مجازی.
KVM: استفاده از KVM برای ایجاد ماشین‌های مجازی
libvirt: ابزار مدیریت ماشین‌های مجازی
virt-manager: ابزار گرافیکی برای مدیریت ماشین‌های مجازی
qemu: شبیه‌سازی و مجازی‌سازی ماشین‌ها
دستورات سرویس‌های اشتراک فایل (File Sharing Services)
راه‌اندازی و مدیریت سرویس‌های اشتراک فایل.
samba: پیکربندی اشتراک فایل برای کاربران ویندوز
nfs: راه‌اندازی و مدیریت سرویس NFS برای اشتراک فایل بین سیستم‌های یونیکس/لینوکس
cifs: نصب اشتراک‌های CIFS/SMB
دستورات مدیریت اسکریپت‌ها و اتوماسیون پیشرفته (Advanced Scripting & Automation)
نوشتن و مدیریت اسکریپت‌های پیچیده برای اتوماسیون کارها.
bash: اسکریپت‌نویسی با Bash
cron: زمان‌بندی کارها با Cron
at: اجرای دستور در زمان معین
awk و sed: پردازش متن و فایل‌ها
expect: خودکارسازی تعامل با برنامه‌های مبتنی بر ترمینال
دستورات مدیریت لاگ‌ها و تحلیل آنها (Log Management & Analysis)
مشاهده، مدیریت و تجزیه و تحلیل لاگ‌های سیستم.
journalctl: نمایش لاگ‌های سیستم
rsyslog: تنظیمات لاگ‌های سیستم
logrotate: مدیریت و چرخش لاگ‌ها
last: مشاهده تاریخچه ورود به سیستم
دستورات مدیریت راه‌اندازی سیستم و بوت‌لودرها (System Boot & Boot Loaders)
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت فرآیند بوت و پیکربندی بوت‌لودرها.
grub2: پیکربندی و مدیریت بوت‌لودر GRUB2
update-grub: به‌روزرسانی پیکربندی GRUB
systemctl: مدیریت سرویس‌ها و دیمون‌های شروع به کار سیستم
fstab: مدیریت فایل‌های سیستم برای نصب خودکار پارتیشن‌ها
دسته بندی دستورات لینوکس برای عیب‌یابی پیشرفته (Advanced Troubleshooting)
رفع اشکالات سیستم و عیب‌یابی در سطح پیشرفته.
strace: ردیابی سیستمی فراخوان‌های برنامه‌ها
lsof: لیست کردن فایل‌های باز توسط فرآیندها
vmstat: مشاهده آمار استفاده از حافظه و CPU
iostat: مشاهده آمار عملکرد دیسک
sar: مشاهده و ثبت عملکرد سیستم
این دسته‌بندی‌ها و دستورات کلیدی به شما کمک می‌کنند تا در سطح LPIC-2 به مهارت‌های پیشرفته در مدیریت لینوکس و سرورهای شبکه مسلط شوید. LPIC-2 بیشتر بر روی مفاهیم شبکه، امنیت، مجازی‌سازی و سرویس‌های پیشرفته تمرکز دارد.
دسته بندی دستورات لینوکس دوره LPIC-3
دوره LPIC-3 به عنوان بالاترین سطح در مدارک LPIC، به مهارت‌های بسیار پیشرفته در مدیریت سیستم‌های لینوکس، شبکه‌های پیچیده و سرویس‌های بزرگ سازمانی اختصاص دارد. این دوره شامل سه بخش تخصصی است: مجازی‌سازی و سرورهای سازمانی (Virtualization & High Availability)، امنیت لینوکس (Linux Security)، و میکروسرویس‌ها و شبکه‌های ترکیبی (Mixed Environment). در ادامه، دسته‌بندی‌ها و دستورات کلیدی دوره LPIC-3 به تفکیک آمده است.
دسته بندی دستورات لینوکس برای مجازی‌سازی پیشرفته (Advanced Virtualization)
دستورات مدیریت و پیکربندی محیط‌های مجازی در مقیاس بزرگ.
KVM: مجازی‌سازی کامل با KVM
libvirt: مدیریت ماشین‌های مجازی
qemu: شبیه‌سازی و مجازی‌سازی سیستم‌ها
virt-manager: ابزار گرافیکی مدیریت ماشین‌های مجازی
xl یا xm: مدیریت Xen hypervisor
openstack: پلتفرم ابری متن‌باز
docker: مدیریت کانتینرهای Docker
دسته بندی دستورات لینوکس برای خوشه‌بندی و دسترسی بالا (High Availability & Clustering)
دستورات پیاده‌سازی و مدیریت سرویس‌های با دسترسی بالا و خوشه‌ها.
pacemaker: مدیریت سرویس‌های HA
corosync: مدیریت ارتباطات بین نودهای خوشه
drbd: دیسک‌های تکرارشونده برای خوشه‌بندی
heartbeat: مدیریت دسترسی بالا
glusterfs: سیستم فایل توزیع‌شده برای ذخیره‌سازی
دستورات مدیریت سرویس‌های شبکه پیشرفته (Advanced Network Services)
دسته بندی دستورات لینوکس برای پیکربندی و مدیریت سرویس‌های شبکه در مقیاس بزرگ.
bind: مدیریت و پیکربندی سرور DNS
dhcpd: سرور DHCP
ipsec: تنظیمات VPN مبتنی بر IPsec
openvpn: مدیریت و پیکربندی سرور VPN
radiusd: مدیریت سرویس RADIUS برای احراز هویت
squid: مدیریت و پیکربندی پراکسی سرور
دسته بندی دستورات لینوکس مدیریت پیشرفته امنیت (Advanced Security Management)
دستورات پیاده‌سازی سیاست‌ها و ابزارهای امنیتی پیشرفته در سیستم عامل لینوکس.
selinux: مدیریت و تنظیم سیاست‌های امنیتی SELinux
apparmor: پیاده‌سازی و پیکربندی امنیت AppArmor
iptables یا nftables: تنظیمات فایروال پیشرفته
fail2ban: جلوگیری از حملات brute force
tcp_wrappers: کنترل دسترسی به سرویس‌ها
auditd: بررسی و ثبت فعالیت‌های سیستم
gpg: مدیریت کلیدهای رمزنگاری
pam: ماژول‌های احراز هویت پلگین‌پذیر (Pluggable Authentication Modules)
دستورات امنیت شبکه و VPN (Network Security & VPN)
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت و پیکربندی VPNها و امنیت شبکه در محیط‌های سازمانی.
ipsec: پیکربندی شبکه‌های امن IPsec
openvpn: پیکربندی سرور OpenVPN
strongSwan: مدیریت ارتباطات VPN
wireguard: راه‌اندازی VPN سریع و امن
ssh: مدیریت اتصالات امن SSH و پیکربندی پیشرفته
openssl: ایجاد و مدیریت گواهینامه‌های SSL/TLS
دستورات مدیریت پیشرفته دسترسی کاربران و احراز هویت (Advanced User & Authentication Management)
پیکربندی و مدیریت احراز هویت کاربران و دسترسی‌ها در محیط‌های سازمانی.
ldap: پیکربندی و مدیریت سرویس‌های احراز هویت LDAP
kerberos: پیاده‌سازی پروتکل احراز هویت Kerberos
sssd: مدیریت اتصال به سرویس‌های احراز هویت
nsswitch: تنظیمات سرویس‌های نام و احراز هویت
pam: پیکربندی ماژول‌های احراز هویت
دستورات مدیریت سرویس‌های دایرکتوری و یکپارچه‌سازی ویندوز (Directory Services & Windows Integration)
دسته بندی دستورات لینوکس برای مدیریت سرویس‌های دایرکتوری و یکپارچه‌سازی با Active Directory.
samba: پیکربندی و مدیریت Samba برای اشتراک‌گذاری فایل‌ها و یکپارچه‌سازی با AD
winbind: اتصال به دامین ویندوز و یکپارچه‌سازی کاربر
kerberos: احراز هویت از طریق Kerberos در محیط‌های ترکیبی
realmd: اتصال سیستم‌های لینوکس به Active Directory
دستورات مدیریت سیستم‌های توزیع‌شده و فایل‌های توزیع‌شده (Distributed Systems & File Systems)
دستورات پیکربندی و مدیریت سیستم‌های فایل توزیع‌شده و سیستم‌های توزیع‌شده.
glusterfs: مدیریت و پیکربندی سیستم فایل توزیع‌شده GlusterFS
ceph: سیستم ذخیره‌سازی توزیع‌شده
nfs: مدیریت و پیکربندی سرویس‌های NFS
cifs: اشتراک‌گذاری فایل بین لینوکس و ویندوز
دستورات مانیتورینگ و عیب‌یابی پیشرفته (Advanced Monitoring & Troubleshooting)
دسته بندی دستورات لینوکس برای استفاده از ابزارهای مانیتورینگ و عیب‌یابی سیستم‌های بزرگ و پیچیده.
nagios: مانیتورینگ سیستم‌ها و سرویس‌ها
zabbix: ابزار مانیتورینگ پیشرفته
prometheus: مانیتورینگ و مدیریت داده‌های سیستم
grafana: ابزار تجسم داده‌های مانیتورینگ
sysstat: ابزارهای آماری سیستم مانند iostat و sar
strace و lsof: عیب‌یابی پیشرفته فرآیندها
دستورات اتوماسیون و مدیریت پیکربندی (Automation & Configuration Management)
دستورات ابزارهای اتوماسیون برای مدیریت سیستم‌ها و پیکربندی در مقیاس بزرگ.
ansible: ابزار اتوماسیون و مدیریت پیکربندی
puppet: مدیریت پیکربندی سیستم‌ها
chef: اتوماسیون پیکربندی و مدیریت سیستم‌ها
saltstack: مدیریت پیکربندی سیستم‌های توزیع‌شده
cfengine: مدیریت پیکربندی پیشرفته
دستورات عیب‌یابی و بهینه‌سازی سیستم‌ها (System Troubleshooting & Optimization)
ابزارها و تکنیک‌های پیشرفته برای بهینه‌سازی عملکرد سیستم و عیب‌یابی مشکلات پیچیده.
perf: پروفایلینگ و مانیتورینگ عملکرد سیستم
systemtap: ابزار تحلیل عملکرد سیستم
iotop: مانیتورینگ ورودی/خروجی دیسک
netstat و ss: مانیتورینگ اتصالات شبکه
vmstat: مانیتورینگ حافظه و پردازنده
این دسته‌بندی‌ها و دستورات پیشرفته در دوره LPIC-3 به شما کمک می‌کنند تا بتوانید سیستم‌های بزرگ سازمانی، سرویس‌های پیشرفته، و زیرساخت‌های توزیع‌شده را به طور موثر مدیریت کنید. همچنین، LPIC-3 بر روی موضوعات امنیت، یکپارچه‌سازی و مدیریت پیشرفته تمرکز دارد که در محیط‌های حرفه‌ای بسیار مهم هستند.