سیستم عامل DOS یا به طور کامل MS-DOS کوتاه شدهٔ Microsoft Disk Operating System یک سیستم‌عامل تجاری مایکروسافت می‌باشد. اولین نسخهٔ ام‌اس-داس در سال ۱۹۸۱ منتشر شد و شامل هشت نسخهٔ اصلی است. مایکروسافت توسعهٔ آن را در سال ۲۰۰۰ متوقف کرد. نسخه اصلی DOS توسط یک شرکت کوچک در سیاتل، واشینگتن به منظور کارهای آزمایشگاهی ایجاد شده بود.
از آنجا که مایکروسافت قرار بود سیستم‌عاملی برای شرکت آی‌بی‌ام تهیه کند بنابراین آن نسخه را خریداری نمود و با توسعه دادن آن سیستم عامل مورد نظر برای IBM را نوشت. مایکروسافت بعدها نگارش های بالاتری از داس ارائه نمود. داس تا مدتها یکی از گسترده‌ترین سیستم‌های عامل محسوب می‌شد. DOS کوتاه شده کلمات Disk Operating System (سیستم‌عامل دیسکی) است. از آنجا که این سیستم بر روی دیسک قرار گرفته و همواره از دیسک سخت برای انجام اعمال مختلف استفاده می‌نماید به این نام معروف شده است.
وظایف سیستم‌عامل DOS
- مدیریت منابع سیستم
- برقرار کردن ارتباط بین کاربر (انسان) وسخت‌افزار(سیستم)
- فراهم کردن امکانات لازم برای کاربرجهت مدیریت فایلها
انواع فایل در سیستم‌عامل dos
- فایل متنی (text file)
- فایل داده (data file)
- فایل اجرایی (executable file)
- فایل دسته ای (bach file)
قوانین نامگذاری فایلها در سیستم‌عامل dos
- نام فایل حداقل یک کاراکتر و حداکثر ۸کاراکتر و پسوند آن حداکثر ۳ کاراکتر است؛ و بین نام فایل و پسوند فایل آن بایست از علامت (.) استفاده شود.
- حروف بزرگ وکوچک A-Zارقام وعلایم ۱، {}، <>، ()، &، $ و @ از کارکترهای مجاز در نامگذاری فایلها می‌باشد.
- از کاراکترهای زیر که سیستم‌عامل برای موارد خاصی استفاده می‌نماید نمی‌توان جهت نامگذاری فایل استفاده نمود:
/ \ |: * ? “
- بین کارکترهای نام و نیز پسوند فایل نمی‌توان از فاصله خالی استفاده کرد.
برخی فرمان در سیستم عامل DOS
- فرمان CLS
این فرمان مخفف عبارت Clear screen بوده و با اجرای این فرمان، سیستم عامل DOS صفحه نمایش را پاک می‌کند و اعلان آمادگی سیستم عامل را به سطر اول صفحه نمایش منتقل می‌کند.
- فرمان DATE
شکل فرمان به صورت [DATE[mm-dd-yy است و از چپ به راست به ترتیب معرف ماه، روز و سال است. مقادیر مجاز برای تعیین ماه و روز و سال به این شرح است:
mm از ۱ تا ۱۲
dd از ۱ تا ۳۱
yy از ۱۹۸۰ تا ۲۰۹۹
- فرمان MD
مخفف عبارت Make Directory به مفهوم ایجاد یک شاخه جدید است و وظیفه آن ایجاد شاخه جدید در مسیری است که با پارامتر path مشخص شده.
path[نام درایوی که می‌خواهید در آن شاخه را ایجاد کنید]MD
- فرمان CD
تغییر مسیر به شاخه یا نمایش دادن مسیر جاری فرمان ..CD برگشت به شاخه قبل
- فرمان TYPE
نمایش محتوای یک فایل متنی روی صفحه نمایش.
- فرمان COPY
نسخه برداری از فایلها. کپی کردن فایل یا فولدر.
- فرمان PATH
با استفاده از این فرمان مسیرهایی که سیستم عامل DOS از طریق آنها به جستجوی فایل‌های اجرایی می‌پردازد، تعیین می‌شود.
- فرمان REN
با استفاده از این دستور می‌توان نام فایلها را تغییر داد.
- فرمان FORMAT
به منظور قالب بندی دیسکها به کار می‌رود. قالب بندی دیسکها به منظور آماده‌سازی آنها برای ذخیره‌سازی و بازیابی اطلاعات انجام می‌گیرد.
این دستور باعث پاک شدن اطلاعات هارد دیسک می شود.
- فرمان RD
برای حذف یک directory (شاخه) به کار می‌رود.