خطوط تلفن اینترنتی یا سیپ ترانک (SIP Trunk)، یک فناوری در زمینه مخابرات است که به شرکت‌ها و سازمان‌ها این امکان را میدهد تا از طریق شبکه اینترنت به شکل دیجیتال تماس‌های تلفنی خود را انجام دهند. این فناوری از پروتکل SIP (Session Initiation Protocol) برای برقراری و مدیریت ارتباطات صوتی استفاده می‌کند. خطوط سیپ ترانک در ایران توسط شرکتهای مختلفی ارائه میشوند که در اینجا انواع آن را توضیح خواهیم داد.
برخلاف خطوط تلفن سنتی که از خطوط مسی معمولی یا ISDN برای انتقال صدا استفاده می‌کنند، خطوط سیپ ترانک از طریق شبکه اینترنت یا شبکه‌های داده IP ارتباط برقرار می‌کنند. این امکان به سازمان‌ها این قابلیت را میدهد که از تماس‌های تلفنی برخوردار شوند و در عین حال بهره‌وری بیشتری از شبکه‌های داده و اینترنت خود داشته باشند.
مزایای استفاده از این خطوط شامل کاهش هزینه‌ها، افزایش انعطاف‌پذیری در مدیریت ترافیک تلفنی، امکان اضافه کردن خطوط جدید بدون نیاز به نصب خطوط فیزیکی جدید، و امکانات پیشرفته مانند تبلیغات تلفنی (IVR) و انتقال تماس (Call Forwarding) می‌باشد.
به عنوان یک تکنولوژی مخابراتی رو به رشد، استفاده از سیپ ترانک در شرکت‌ها و سازمان‌ها بهبود و افزایش ارتباطات تلفنی و کارایی را فراهم می‌کند.
از سیپ ترانک (SIP TRUNK) میتوان بر روی مرکز تلفن های تحت شبکه پاناسونیک و همچنین راه اندازی مرکز تلفن های ویپ مانند ایزابل و گرنداستریم راه اندازی می شود و می توان از امکانات مختلفی که در اختیار ما قرار می دهد استفاده نمود.
کاری که SIP Trunk انجام میدهد این است که بین مرکز تلفن شما و سوئیچ مخابرات یک لینک ارتباطی برقرار می‌کند. به کمک این لینک، میتوانید چندین تماس را به صورت همزمان و در بستر اینترنت، برقرار نمایید.
اگر قصد خرید سیپ ترانک را دارید لازم است بدانید که داشتن آگاهی قبل از خرید می‌تواند در کیفیت خرید و همچنین رضایت از خرید نقش مثبت و تعیین کننده‌ای داشته باشد.
انواع خطوط سیپ ترانک شرکت مخابرات
خطوط سیپ ترانک مخابرات از اولین خطوط سیپ ترانک اولیه یا سنتی به شمار می آیند که معمولاً از سوی مشتریان سیپ ترانک تحت عنوان خطوط 4 رقمی یا 5 رقمی شناخته می شوند و از طریق شرکت مخابرات برای شما صادر می شوند. خطوط سیپ ترانک مخابرات در اصل در چهار دسته: خطوط سیپ ترانک یکطرفه، خطوط سیپ ترانک دو طرفه، خطوط تلسی و خطوط FTTH دسته بندی می شوند.
SIP PHONE (سیپ فون)
خط سیپ که در قالب SIP PHONE به مشتریان ارائه می شود، همان مشخصات خطوط آنالوگ قدیمی مخابرات را دارد و شماره آن ثابت است. تنها تفاوت خط SIP PHONE یا همان سیپ فون با خط آنالوگ ثابت یا همان خطوط 8 رقمی قدیمی مخابرات که بیشتر در منازل مورد استفاده قرار می گیرد، این است که ارتباطات آن در بستر سیپ برقرار می شود یعنی به جای استفاده از کابل تلفن از طریق اینترنت ارائه میشود. معمولا این سرویس از طریق فیبر نوری در اختیار مشترکین قرار می گیرد.(FTTH)
نکته مهم در رابطه با خطوط مخابراتی این است که بسیاری خطوط سیپ فون را در دسته خطوط سیپ ترانک قرار می‌دهند که این اشتباه است. خطوط سیپ فون خطوط 8 رقمی هستند که در دسته خطوط سیپ ترانک قرار نمی‌گیرند زیرا فقط یک کانال ارتباطی دارند و آن هم از طریق وارد کردن نام کاربردی و رمز عبور احراز هویت میشوند. استفاده از این خطوط برای تعداد محدود (یک یا دو خط) معقول و به صرفه است و شاید هم انتخاب درستی باشد اما استفاده از نوع سیپ فون که گاهاً در بعضی جاها مشاهده میشود تا 100 خط هم خریداری می کنند اصلاً منطقی و درست نیست و توصیه هم نمی‌شود زیرا بجز هزینه، در هنگام اجرا و استفاده از این خطوط با مشکلات متعددی روبه رو خواهید شد.
به عنوان نمونه، راه اندازی این خطوط بر روی دستگاه سانترال نیازمند لایسنس است و همچنین راه اندازی خطوط سیپفون بر روی مرکز تلفن سیسکو و استریسک دشواری ها و پیچیدگی های مخصوص به خودش را دارد به همین دلیل هزینه راه اندازی این خطوط بالا است و ممکن است که از نظر اقتصادی برای شما به صرفه نباشد، پس سنجیده عمل کنید و خطوط مناسب با محل کار و نیازهای خود را خریداری کنید.
خطوط یکطرفه و دو طرفه
خطوط سیپ ترانک های یک طرفه ۵ رقمی هستند و با این خطوط شما فقط برای ارتباط مشتریان با مرکز می توانید استفاده کنید و داخلی های موجود در شرکت نمی‌توانند از آن خط برای شماره گیری و تماس با بیرون از مرکز استفاده کنند.
اما سیپ ترانک های دو طرفه ۸ رقمی می‌باشند که از میان این ۸ رقم، ۵ رقم آن ثابت و ۳ رقم دیگر متغیر است به طوری که برای سه رقم متغیر سیپ ترانک دو طرفه، شما می توانید از بازه عددی 000 تا ۹۹۹، انتخاب داشته باشید تا مطابق درخواست شما، آن خطوط برای تماس های دریافتی شما انتخاب شوند.
البته در صورت تمایل و داشتن اختیار انجام این کار، میتوانید از رنج عددی گفته شده، برای اشخاص کالرآیدی (CallerID) ارسال کنید. دریافت سیپ ترانک های دو طرفه یک ایده خوب و مفیدی است به شرط آن که شما واقعاً به خطوط دو طرفه نیاز داشته باشید و بخواهید کالرآیدی ارسال کنید در غیر این صورت پیشنهاد ما خرید همان خطوط ۵ رقمی یکطرفه است زیرا خطوط دو طرفه حال حاضر حتماً ۸ رقمی هستند و دردسرهای اضافی همچون احراز هویت و کالرآیدی را دارند.
خطوط تلسی tel30
خطوط ترانک دیگری که در دسته خطوط دو طرفه قرار می گیرند و از سوی شرکت مخابرات عرضه می شوند خطوط تلسی هستند. خطوط تلسی همانند خطوط سیپ ترانک دو طرفه زوج سیمی عمل می کنند با این تفاوت که برخلاف حالت قبل که می‌توانستید بین 000 تا 999 انتخاب داشته باشید در اینجا فقط محدود به یک شماره هستید و شماره دیگری متعلق به شما نیست. به عنوان مثال در حالت دو طرفه خطوط سیپ زوج سیمی، اگر شماره 999-47765000 مال شما بود در این حالت و در خطوط تلسی به عنوان نمونه فقط شماره 47765001 به شما تعلق می‌گیرد و شماره های دیگر مربوط به شما نیستند.
نهایت ظرفیت خطوط Tel 30 سی کانال همزمان است و برای استفاده از ظرفیت های بیشتر باید سرشماره جدید را از مخابرات خریداری کنید. در حالی که در سیپ ترانک (SIP TRUNK) مخابرات، حداقل ۳۰ کانال همزمان را در اختیار شما قرار می دهند و در صورت نیاز می توانید آن را ارتقاء دهید.
خطوط سیپ ترانک FTTH
یک بستر فیبر نوری است که خطوط سیپ ترانک مخابرات بر روی آن واگذار می شوند. نکته مهم در رابطه با خطوط FTTH که لازم است بدانید این است که این خطوط برخلاف خطوط قبلی، فقط به شما اجاره داده می شوند و مالکیت خطوط به شما تعلق نمی گیرد به گونه ای که شرکت مخابرات سالانه مبلغی در حدود 2 میلیون تومان اضافه بر هزینه های اشاره شده در بخش هزینه های خرید سیپ ترانک که در ادامه به آن پرداخته می شود، از شما دریافت می کند.
تعرفه و هزینه های خرید سیپ ترانک
هزینه خرید خطوط سیپ ترانک برای هر سه مورد اشاره شده که تحت عنوان هزینه اولیه خرید خطوط سیپ ترانک یاد میشود چیزی در حدود یک میلیون تومان است. البته هزینه دیگری نیز اضافه بر این از شما دریافت میشود که به منظور هزینه نگهداری خطوط سیپ ترانک معرفی میشود که در حال حاضر چیزی در حدود 300 هزار تومان در ماه است. خطوط دو طرفه و تلسی هزینه دیگری با عنوان هزینه خروجی دارند که شما باید پرداخت کنید، این پرداختی همان هزینه مکالمات و تماس هایی است که از طریق این دو خط سیپ ترانک انجام داده‌اید که مقدار آن با توجه به مقدار استفاده شما از خطوط تعیین میشود؛ پس واضح است که خطوط یکطرفه فاقد هزینه های خروجی هستند.
خرید خطوط سیپ ترانک مخابرات دردسرهای نسبتاً زیادی دارد به گونه ای که نیازمند پروسه کاری و زمانی لازم است به گونه ای که پروسه کاری آن شامل ثبت نام سیپ ترانک، بررسی زوج سیم، اختصاص لایسنس، دریافت خط سیپ ترانک و نصب مودم بر آن خط، برقرار تماس، رفع نویز احتمالی موجود و تعریف شماره خط در سیستم می باشد و این کار نیز در بهترین حالت به دو یا سه ماه زمان نیاز دارد. ولی خوشبختانه شما میتوانید خطوط سیپ ترانک را از شرکتهای دیگری هم خریداری نمود.
دریافت خطوط سیپ ترانک از طریق سرویس های ارائه دهنده اینترنت به مراتب آسان تر است زیرا دیگر دردسرهای مراجعه به مرکز مخابرات محل سکونت خود، ثبت نام و احراز هویت را نخواهید داشت و به نسبت سیپ ترانک های مخابرات، خطوط راحت تر واگذار می شوند و این نکته می تواند از مزایای مهم خطوط سیپ ترانک ISP باشد زیرا بسیاری گلایه دارند که در پروسه دریافت خطوط سیپ ترانک مخابرات با دردسرهایی مواجه شده اند به طوری که احراز هویت آن ها از سوی شرکت مخابرات مورد تایید قرار نگرفته است که دلیل آن می تواند ناشی از نداشتن شرکت ثبت شده و یا داشتن مالیات های پرداخت نشده باشد. اینجاست که بسیاری از شما حوصله و زمان کافی برای انجام این کارها را ندارید؛ اما نگران نباشید! ما برای شما یک راه حل آسان داریم.
شرکتهای دیگر ارائه دهنده خدمات سیپ ترانک
شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنت همچون شاتل، آسیاتک و غیره چند سالی است که همانند شرکت مخابرات اقدام به ارائه سرویس های سیپ ترانک کرده‌اند که توانسته اند در این زمینه بسیار موفق تر و سریع تر باشند به گونه‌ای که از طریق این شرکت ها می توانید در مدت زمان کوتاهی آن هم در عرض دو روز کاری صاحب خط سیپ ترانک شده و از امکانات آن استفاده کنید. لازم به ذکر است که سازمان تنظیم مقرارت محدودیت هایی را برای افرادی که به شرکت مخابرات بدهی دارند یا مشکلات و درگیری هایی دیگری با این شرکت دارند، وضع کرده است به همین دلیل این بازه زمانی تعیین شده برای این افراد می‌تواند مقداری بیشتر باشد اما به نسبت سیپ ترانک مخابرات همچنان سریع تر انجام می شود.
از معایب خطوط سیپ ترانک شرکت های ارائه دهنده سرویس اینترنت می توان به این موارد اشاره کرد که خطوط سیپ ترانک این شرکت ها همگی با عدد 9 شروع میشوند در حالی که خطوط شرکت مخابرات با سرشماره 2 تا 8 در کشور ارائه میشود و این نکته می تواند باعث شود که بعضاً خطوط سیپ ترانک با خطوط تلفن های همراه اشتباه گرفته شود. مورد دیگر وجود محدودیت در انتخاب شماره هاست به طوری که برخلاف خطوط دو طرفه سیپ ترانک مخابرات که می‌توانستید از بین 000 تا 999 انتخاب داشته باشید در اینجا چنین شرایطی فراهم نیست.
مهم ترین نکته در مورد سیپ ترانک (SIP TRUNK) شرکت های خصوصی قابل تعیین بودن تعداد کانال ارتباطی آن ها یعنی سیپ ترانک با تعداد کانال ۴، ۸، ۱۶ و …. است. به طور کلی می توان گفت این خطوط مشخصاتی شبیه به خطوط سیپ Tel 30 دارند و به صورت دو طرفه هستند.
قابلیت DID و کالر آیدی نیز برای این خطوط پشتیبانی نمی شود. در زیر معروفترین شرکت های ارائه کننده خدمات سیپ ترانک در ایران را با هم مرور میکنیم.
شرکت شاتل: نام ارائه دهنده ی سرویس و خدمات ویپی شاتل، شاتل تاک است. با استفاده از اینترنت و شماره تلفن این شرکت میتوان از ویپ و قابلیت های آن بهرمند شوید. شاتل سرویس Hosted PBX را ارائه نمی‌دهد و خدمات VoIP آن به ارائه سیپ ترانک محدود شده است.
سوالی که شاید برایتان پیش آید این است که بهره مندی از خدمات سرویس ویپ شرکت شاتل برای شخص حقیقی یا حقوقی به چه صورت است؟ تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند بر اساس نیاز خود از خدمات این سرویس استفاده نمایند.
شرکت شاتل اولین شرکت ارائه دهنده خدمات +ADSL2 در کشور است. این شرکت مشترکین بسیاری دارد. همچنین شرکت (شاتل) در حال حاضر در سراسر کشور نمایندگی داشته و به مشترکین اینترنت پرسرعت را ارائه می دهد.
شرکت پیشگامان: یشگامان سرویس تلفن ثابت خود را با استفاده از جایگزینی سافت سوییچ‌ها با تجهیزات قدیمی مخابراتی ارائه میدهد. و این سرویس ضمن برقراری ارتباط با کیفیت‌تر و ارزان‌تر در مقایسه با خطوط تلفن کنونی، امکان بهره‌گیری از خدمات ارزش‌افزوده برای این خدمت را نیز فراهم خواهد آورد. متقاضیان تلفن ثابت پیشگامان می‌بایست از یکی از خدمات اینترنتی پیشگامان استفاده کنند. سر شماره ی شرکت پیشگامان 9109 است قابلیت شرکت پیشگامان ارائه همزمان خطوط سیپ فون با شماره های متفاوت به یک فرد است.
شرکت صبانت: صباتل نام تجاری این شرکت است. صبانت مبتنی بر سیپ ترانک طراحی شده، سرشماره ی 9102 متعلق به صبانت است جهت ارتباط گرفتن با سرویس های حتما باید از سرویس های اینترنتی صبا تل استفاده نمود.
شرکت آسیاتک: برقراری تمامی ارتباطات از طریق اینترنت شرکت آسیاتک فراهم می کند. نکته ی قابل توجه این است که برای استفاده از امکانات سرویس ویپ حتما نباید فرد حقوقی باشید. پس افراد حقوقی و حقیقی می توانند از این قابلیت ها در صورت نیاز بهرمند شوند. با شماره های شرکت آسیاتک میتوانید در هر نقطه از جهان که هستید ارتباط برقرار کنید. اما قابلیت مهم خطوط آسیاتک رایگان بودن این خطوط در تماس های بین مشترکین (آسیاتک) در تمام نقاط جهان می باشد. علاوه برآن نگران جابجایی یا عوض شدن آدرستان نباشید چراکه با تغییر آدرس شماره خط شما نیاز به تغییر ندارد.
شرکت رسیپنا: برند تجاری سرویس های تلفن اینترنتی این شرکت نکسفون است و سر شماره ی شرکت رسپینا 9107 است. این شرکت از دو طریق امکان ارتباطات را فراهم می سازد. 1. پرو 2. پرایم
پرو: از روش پرو دیگر احتیاجی به خرید تجهیزات نیست به دلیل طراحی از طریق Hosted PBX، تلفن های رسیپنا نیز با سرور های ابری خود پشتیبانی می شود . شرکت رسپینا اعلام کرده است که اولین شرکتی می باشد که این سرویس را در ایران راه اندازی کرده است.
پرایم: روش دوم پرایم است که بر اساس سیپ ترانک ساخته شده است پس تمامی شرکت هایی که PBX را دارند میتوانند از این سرویس استفاده کنند.